ZEHAR errefuxiatuekink elkartasuna adierazi dio Saharako herriari, eta indarkeria eteteko exijitu du

Pasa den azaroaren 13an, Guerguerat-en, Mendebaldeko Saharan libre utzitako eremuan, gertakari larriak jazo ziren, Marokoko armadaren zati batek 1991n Fronte Polisarioarekin itundutako su-etena hautsi ondorenHain zuzen, Marokoko Erresumak erasoen bidez erantzun zien Saharako herritarrek beren herrialdea Marokoko Erresuma egiten ari den baliabide-erauzketatik defendatu eta manifestatzeko eskubide legitimoa erabili izanari, eta, hori eginez, argi eta garbi hautsi zituen 1991ko bake-akordioak. Beraz, ZEHAR errefuxiatuekinko kideok: 

Gehiago Irakurri

GIZA ESKUBIDEAK DEFENDATZEN DITUZTEN PERTSONENTZAKO BABESARI BURUZKO FORMAKUNTZA

ZEHAR errefuxiatuekink, Euskadiko GGKE-en Koordinakundeak eta Nazioarteko Bake Brigadak erakundeak giza eskubideak defendatzen dituzten pertsonentzako babesari buruzko prestakuntza-lantegi bat antolatu dute martxoaren 19an, 20an eta 22an.

Zein da helburua?

Euskal erakunde sozialak indartzea, giza eskubideak defendatzen dituzten pertsona mehatxatuen arrisku-egoera murrizteko babes-neurrien bidez.

Nori dago zuzendua?

Arriskuan dauden giza eskubideen defendatzaileekin lankidetza-harremanak dituzten erakunde eta mugimendu sozialetako kideei.

Nork emango ditu lantegiak?

Vincent Valliesek. Testuingurua aztertzeko, prebentziorako eta babes integralerako estrategiak eraikitzeko eta nazioartean eragina izateko metodologietan aditua da. Erakunde humanitarioekin lan egin du gerra zibileko egoeretan, hala nola Kongoko Errepublika Demokratikoan, Kongon eta Ruandako genozidioan.Kolonbian, segurtasun-arduraduna izan da Munduko Medikuak erakundearekin, eta giza eskubideak eta komunitateak defendatzeko erakundeei babes integrala emateko parte-hartzezko lantegien arduraduna izan da Nazioarteko Bake Brigadak erakundearekin.

Noiz izango dira lantegiak?

HIRIA DATA ORDUTEGIA TOKIA
DONOSTIA Martxoaren 19an 16:00-20:00 Aiete KE
BILBAO Martxoaren 20an 16:00-20:00 La Bolsa
GASTEIZ Martxoaren 22an 16:30-20:30 Landatxoko Gizarte Etxea

 

Nola izena eman?

Izena emateko, bidali mezu elektroniko bat helbide elektroniko honetara: incidencia@cear-euskadi.org. Mezu elektroniko bat jasoko duzu, izena eman duzula baieztatzeko.

Mezu elektronikoan hau adierazi behar duzu:

–          Izen-abizenak

–          Zer elkarteko kide zaren

–          Zer hiritan egingo duzun lantegia

*Parte-hartzezko metodologia bermatze aldera, gehieneko partaide-kopuru bat ezarri da.Hori dela eta, gehienez 2 pertsonak izena eman ahalko dute erakunde bakoitzeko.

Euskadin 500 asilo-eskaera erregistratu ziren 2016an

Datorren asteartean, ekainak 20, Errefuxiatuen Nazioarteko Eguna dela-eta, beste urte batez, ZEHAR errefuxiatuekink “2017ko Txostena: Errefuxiatuak Espainian eta Europan” aurkeztu du. Txosten horretan, CEARek gaur egungo asilo-krisiaren balantze bat egin du, eta inoizko zifrarik handienak eman ditu: mundu guztian, 70 milioi pertsona inguruk utzi behar izan dute beren etxea, gerren, gatazken eta jazarpenen ondorioz.

Euskal Autonomia Erkidegoan, 2015eko datuekin alderatuta nazioarteko babesaren eskabideak hirukoiztu egin badira ere (163 izan ziren, eta 2016an, 500), oso kopuru txikia dira oraindik, krisi humanitario honen dimentsioekin alderatuz gero; izan ere, Euskadiko biztanleriaren % 0,02 baino ez dira.

Gainera, Javier Galparsoro ZEHAR errefuxiatuekinko presidenteak dioen modura, “Europar Batasunaren hitzarmenak betetzen ez direnez, eta Europara legez eta segurtasunez heltzea ezinezkoa denez, pertsonak beren kabuz etortzen dira; eta horren ondorioz, bideko arriskuak areagotu egiten dira, gizakien salerosketa- eta trafiko-sareetan erortzen dira, neurriz kanpoko kopuruak ordaintzen dituzte, eta bidean hil ere egiten dira”.

2016an EAEn erregistratutako 500 eskaeretatik 277 kasutan lagundu zuen ZEHAR errefuxiatuekink. Erakundeak lagundutako eskaeren artean, pertsona gehienak venezuelarrak ziren (74), gero nigeriarrak (40), eta gero kolonbiarrak (36). Aurreko urtean Ukraina izan zen ZEHAR errefuxiatuekink artatutako eskatzaileen jatorri nagusia, eta oraingoan laugarren nazionalitatea izan da (22), eta Siria, berriz, zazpigarrena (6+ beste 7 adingabeko pertsona, horien ardurapean). Gehienak gizonezkoak dira, baina alde gutxi dago (% 54 gizonezkoak, eta % 46 emakumezkoak), 18 eta 45 urte artean dituzte, eta gehienak Bilbon bizi dira. Erakundeak bere esku hartutako kasuetan onartutako eskabideei dagokienez, 2016an 5 asilo-estatutu eman zituzten, guztiak gizonezkoei: 3 Eritreakoak ziren, bat Ugandakoa eta beste bat Mendebaldeko Saharakoa.

Amaia Benitok, erakundeko laguntza psikologikoko arduradunak, hau gogorarazten du: “ezjakintasunaren ondorioz eta gorrotoaren diskurtsoak eragiten duen beldurraren ondorioz, nazioarteko babesa eskatzen duten pertsonek oztopoz beteriko bide bat aurkitzen dute etxebizitza eta enplegua lortzeko, eta horiek ezinbestekoak dira gizartean integratzeko”.

Estatuko Hitzarmena

Giza eskubide den aldetik, Estatuak kontuan hartu beharreko kontua da asilo-eskubidea bermatzea. Horregatik, eta Patricia Bárcena ZEHAR errefuxiatuekinko zuzendariaren hitzetan,“hitzarmen eraginkor baten jomuga izan behar du, eta hitzarmen horrek bermatu egin behar du hartutako erabakiak mantendu egingo direla, eskubide hori errespetatzeko, aldaketa politikoak eta alderdien ideologiak edozein izanik ere”. Bárcenak hau eskatu zien euskal instituzioei:

  • Asilo-eskubidearen aldeko Estatuko hitzarmen hau abian jartzearen eta betetzearen alde egitea.
  • Sartzeko legezko bide seguruak eskatzen jarraitzea, asiloa eskatzen duen pertsonaren nazionalitatea kontuan izan gabe.
  • Kultura arteko elkarbizitzaz arduratzen jarraitzea, eta hemengo errefuxiatuak eta etorkinak benetan gizarteratzearen alde egiten, haiek ere gizarte honen zati bat baitira.

E20-ko jarduerak

Ekainaren 25ean “La Bilbao Refugio” herri-lasterketa egingo da, eta Óscar Pasarín ultrairaupen-lasterkari euskaldunari errefuxiatuen aldeko erronkaren azken 5 km-etan lagunduko zaio. Hemen duzu erronkari eta lasterketari buruzko informazio gehiago: https://www.cear-euskadi.org/eu/la-bilbao-refugio/

Bihar 12:00etan hasiko da “La Bilbao Refugio” erronka, Bilboko Guggenheim museoaren zabalgunean. 1.000 km egingo dira 8 egunean, errefuxiatuek egunero-egunero egin behar izaten duten ibilbidea ikusarazteko.

ZEHAR errefuxiatuekink sexu-esplotaziorako salerosi dituzten Nigeriako emakumeen kopuruak gora egin duela salatu du

Errefuxiatuak: Emakumeak sexu-esplotaziorako salerosteko sareak, mugak itxi eta militarizatu direneko testuinguruanizeneko ikerketa gauzatu du ZEHAR errefuxiatuekinko Intzidentzia eta Parte-hartze Sozialeko taldeak. Ikerketa horren emaitzak datorren ostegunean jakinaraziko dira, maiatzaren 11n, Bilboko Deustuko Unibertsitateko Garate aretoan egingo den jardunaldian.Txosten horrek labur aztertzen du sexu-esplotaziora bideratutako salerosketa, genero-arrazoiengatiko jazarpena den heinean, lagungarri izan daitekeelakoan salerosita dauzkaten emakume atzerritarrak emakume errefuxiatu gisa identifikatzeko.

Gainera, emakumeak salerostea mugak kontrolpean eta militarizatuta edukitzearen ondorio larrienetako bat dela azaltzen du dokumentuak, eta emakumeen gorputzean eta bizitzan dituen ondorioak aztertzen ditu. Migratzaileek eta errefuxiatuek gero eta zailtasun handiagoak gainditu behar dituzte Europara iristeko; bizitza arriskatu behar dute, eta zailtasun horiek bereziki kaltegarriak dira emakumeen kasuan. Migrazio-prozesua sexu-indarkeriarik pairatu gabe edo salerosketa-sare batean erori gabe gauzatzea ia ezinezkoa da Saharaz hegoaldeko Afrikatik datozenentzat.

Bi urte hauetan, ZEHAR errefuxiatuekinn sexu-esplotaziora bideratutako salerosketaren biktima izan direlako zantzuak hauteman ditugu Nigeriako emakume ugarirengan. 2016an, horren zantzuak zituzten 40 emakumeri eman genien arreta.

Azken hilabeteotan komunikabideetan agertu diren Nigeriako salerosketa-sareen desegiteari buruzko albisteak eta gure arreta-kolektiboan hauteman dugun errealitateak berresten dute Euskadi banaketa-zentro bilakatu dela Nigeriako emakumeak Penintsulako beste toki batzuetara bidaltzeko (baita Europara bidaltzeko ere, ziurrenik).

XXI. mendeko esklabotza

NBEren esanetan, fenomeno hau “XXI. mendeko esklabotza” da. Espainian 13.879 eta 40.000 emakume artean esplotatzen dituzte sexu-helburuetarako, eta Estatua salerosketa-sareen helmuga- eta bitarteko herrialde nagusietako bat da Nazio Batuen Erakundearen arabera. Kalkuluen arabera, Europan 140.000 daude egoera horretan.

Gehienak 23 eta 27 urte arteko emakumeak dira; hala ere, bai poliziek bai gizarte-erakundeek ohartarazten dute gero eta adingabe gehiago esplotatzen dituztela. Euskadiri dagokionez, sexu-esplotaziorako salerosketaren biktima izan diren emakumeak batez ere herrialde hauetatik datoz: Nigeria, Errumania, Txina, Paraguai, Brasil eta Dominikar Errepublika.

Asilo-eskubidea

Sexu-esplotaziorako salerosketa, ez dago zalantzarik, genero-indarkeria modu bat da, eta giza eskubideen beste urraketa larri batzuekin batera gertatzen da. Emakume horietako askorentzat, jatorriko herrialdera itzularazia izateko aukera sekulako arriskua da, gerta baitakieke berriro biktimizatuak izatea, edo berriro salerosiak, edo ostrazismo soziala pairatzea, edo beren funtsezko eskubideak larriki urratzea…

Orain arte, Espainiako gobernuak nazioarteko babeserako 23 estatutu eman dizkie sexu-esplotaziorako salerosketaren biktima izan diren emakumeei. Horietatik 19 azken urtean eman ditu.

Hori dela eta, ZEHAR errefuxiatuekink hau eskatzen du:

  • Hegoaldeko mugan (asilo-bulegoak Ceutan, Melillan eta kostaldeetan) eta Estatuko gainerako mugetan (portuak eta aireportuak) nazioarteko babesa jaso ahal izatea bermatzea.
  • Salerosiak izan diren emakumeak identifikatzen adituak diren erakundeak aintzat hartzea.
  • Pertsona horiek atzerritarrak barneratzeko zentroetan (CIE) ez sartzea eta hiltzeko arriskua duten toki batera ez bidaltzea.
  • Beren eskubideei buruzko informazioa jasotzeko aukera dutela bermatzea, nazioarteko babesa jasotzeko eskubidea barne.
  • Arlo horretan eskumena dutenei, bereziki segurtasun-indarrei, generoaren eta giza eskubideen arloko prestakuntza ematea.

Espainiar Estatuak Siriatik ihesean ez datozen errefuxiatuei asilo eskubidea maximora mugatzen die

CEAR-rek jakinarazi duenez, 2016.urtean espainiar Estatuak 6.855 asilo eskatzaileei babesa eskaini zien. Horietatik,   6.215 Siriako gatazkatik ihesean zetozen, beste herrialde batzuetatik eta jazarpen mota desberdinetatik ihesean datozen pertsonei asiloa ukatuz.

Eurostaten datuen arabera, 10.250 eskaera ebatsi ziren eta horietatik, %67 nazioarteko babes motaren bat izan zuten. CEARretik egiten den irakurketa hauxe da: Aldeko ebazpen gehienak, 2015ean eta aurreko urteetan zehar  Siriako gerratik ihesean zetozen lagunei eskaini zizkieten.

CEARren ustez, txalotzekoa da aldeko ebazpenen igoera, aldeko urtearekin konparatuz %67 gora egin dute eta. Hala ere, erakundeko idazkari orokorrak, Estrella Galanek dioenez “kezkagarria da ikustea nola ahazten dituzten agintari espainiarrek munduan zehar dauden beste gatazka eta mehatxuak. Izan ere, asko dira jazarpen mota ezberdinetatik ihesean datozen lagunak”.

CEARrek nabarmentzen du, aldeko ebazpenen artean 6.500 Babes Subsidiario egon zirela, aldiz, errefuxiatu izaera soilik onartu zitzaien 355 pertsonari (urtean aurkeztutako asilo eskaeren %3,5). Europar Batasuneko beste herrialde batzuek dituzten zifrekin konparatuz gero, aldea dagoela esan beharra dago (Alemania %41 eta Frantzia %21). Gainera, CEARrek kritikatzen du inori ez zitzaiola babesa eskaini Arrazoi Humanitarioengatik.

“Honako datu hauek demostratzen dute espainiar agintariek ez dituztela soilik trabak jartzen errefuxiatuak ez heltzeko. Heltzean, legediak arautzen duen asilo eskubidea muturreraino mugatzen dute”.

 

 20.000 eskaera ebatzi gabe

Datuen arabera, 2016an Espainiar Estatuak marka berri bat hautsi zuen: 15.755 asilo eskari berri aurkeztu ziren, 3 asilo eskatzaile 10.000 biztanleko. Hauetatik %40 emakumeak ziren (6.350) eta gizonezkoak aldiz, 9.400.

Europar Batasunean 1.259.265 asilo eskaera egon ziren, beraz, beste urte batez, espainiar Estatuan EBko asilo eskaeren %1,3 soilik aurkeztu ziren. Aurkeztutako asilo eskaeren jatorrizko herrialde nagusiak hauexek izan ziren, hurrenez hurren: Venezuela (3.960), Siria (2.975) eta Ukrainia (2.570). Siriatik etorritako pertsonen asilo eskaerek behera egin dute. Melillako mugan soilik 2.268 lagunek eskatu zuten asiloa, aurreko urtearekin konparatuta, erdia baino gutxiago. Mugara heltzeko zailtasunen areagotzea eta bide seguruen gabezia arrazoi nagusiak dira.

20.370 ebatzi gabeko asilo eskaera pilatuta zeuden aurreko urteko bukaeran. “Beharrezkoak diren baliabideak aurrera eraman behar dira asilo eskatzaileek sentitzen duten itotasuna txikitzeko. Askotan, beraien bizitzak ebazpenaren menpe daude eta”. Gainera, “espedienteak ebazteko legezkoa den 6 hilabeteko epealdia betetzeko” eskaera luzatu du Paloma Favieresek, CEAR-reko zerbitzu juridikoaren koordinatzaileak. “Atzerapen hauek harrera sisteman disfuntzio larriak sortzen dituzte eta baita errefuxiatuen integrazio prozesuan ere”, adierazten du Galanek.

Azkenik, aurreko urtearekin konparatuz gero, Europara Mediterraneo itsasoko ibilbidetik heldutako pertsonen kopurua jaitsi arren (363.00 2016an vs. 1.000.000 2015ean), beste “marka historiko makabroa” lortu zen:  5.000 lagun zendu edo desagertu ziren Mediterraneoan, hain zuzen ere.

Emakumeen aurkako jazarpena munduan

Indarkeria sexuala, ezkontza behartua, genitalen mutilazioa, sexu-orientazioa eta genero-identitatea, feminizidioa, esterilizazio behartua, abortu selektiboa, ohore-krimenak eta esplotazio-helburuak dituen pertsonen salerosketa.Horiek dira emakume askok generoa dela-eta jasan behar izaten dituzten jazarpen-kausa nagusietako batzuk. Horrez gain,berariazko jazarpena jasan behar izaten dutegiza eskubideen aktibistek etagatazka ia-ia guztietako emakumeek.

Emakumeen Nazioarteko Eguna dela eta, CEAR Espainiako Errefuxiatuei Laguntzeko Batzordeak gogorarazi nahi du jazarpen horiek guztiek larriki urratzen dituztela giza eskubideak, eta jazarpenok jasaten dituzten pertsonek asiloa eskatzeko eskubidea dutela.

Gainera, erakundeak dioenez, emakumeek bestelako zailtasun ugari izan ohi dituzte jatorrizko herrialdeetatik ateratzen direnetik Espainiara iristen diren arte: besteak beste, bidaia-agiriak izapidetu behar izaten dituzte, eta batzuetan sareek eta pertsonen trafikatzaileek esku hartu ohi dute prozesu horretan; sexu-abusuak jasateko arrisku handiagoa izaten dute; eta diskriminaziozko tratua jasotzen dute bere herritik alde egitera behartua izan den pertsona orok gainditu behar izaten dituen muturreko egoeretan.

CEAReko Gizarte Arloak azaldu duenez, generoa dela-eta asiloa eskatzen duten emakumeen artean “askotariko profilak” daude, baina “denakizan dira diskriminatuak, eta ez euren estatuen aldetik bakarrik, baita euren komunitateen edo familien barruan ere”.

Horregatik guztiagatik, CEARek eskatzen du asiloa lortzeko prozeduretan eta harrera-sisteman kontuan har daitezela emakumeen errealitate kulturalak, erlijiosoak edota psikologikoak, eta erantzun espezifikoa eman dakiela emakumeok jasan behar izaten dituzten muturreko egoerei.

Emakumeen aurkako jazarpena, zenbakitan

Mundu osoan 65 milioi desplazatu baino gehiago daude; horienerdiak emakumeak eta neskatoak dira.

2016an, 6.300 emakumek baino gehiagok eskatu zuten nazioarteko babesa Espainian.

Iaz, 61.000emakumetik gora heldu ziren Europara Mediterraneotik.

Munduko hiru emakumetik bat izan da jipoitua, gaizki tratatua edo sexu-harremanak edukitzera behartua bizi osoan.

Salerosketarako erabiltzen diren pertsonen % 80 emakumeak eta neskatoak dira.

Emakumeen mutilazio genitalak, gaur egun, 28 herrialdetako 3 milioi neskatori eragiten die.